Về trọng tài và cách đánh giá của trọng tài
Bài dịch của tác giả Pre:
Kết quả của một vận động viên trong kỳ thi do ba yếu tố sau quyết định :
1- Sự đánh giá các nhân của từng giám khảo qua phiếu điểm
2- Kết quả đáng giá chung dựa trên hệ thống skating
3- Kết luận của cuối cùng của Chủ tọa kỳ thi
Ở ta theo Pre, điểm 2, là ổn hơn cả, vì sử dụng phần mềm và các nguyên tắc khá rõ ràng vào dữ liệu và đáng giá trên máy tính.
Hai điểm còn lại, điểm 3 thì miễn bàn vì các nước để ngồi vào nghế này phải thi cử về chuyên môn, ở ta nói là nói là to, nhưng chỉ to chức quan trường, nhưng các vị này ngồi đó chỉ là hình thức.
Nên mọi sự kiên tụng hay sai lệch, theo Pre phần lớn do chất lượng của điểm 1, cụ thể là các phiếu điểm của giám khảo.
Trên thế giới cũng có nhiều thảo luận về chuyện này.
Pre xin nhẩn nha up và dịch tài liệu có tên “Tiêu chuẩn đáng giá nghệ thuật khiêu vũ” của IDSF và cũng chỉ dịch chương ba : Giám khảo thi đấu :
---
ARTISTIC CRITERIA FOR IDSF ADJUDICATORS
C H A P T E R 3 : J U D G I N G T H E C O M P E T I T I O N
1. DEFINITION AND RESPONSIBILITIES OF THE ADJUDICATOR
An adjudicator/judge is a person who is appointed to form and pronounce an opinion on the dancers and their dancing, through careful weighing of evidence and testing of criteria. A person who is able to give an authoritative opinion on the merits of the dancers and their dancing and who decides the esults.
The inclusion of artistic criteria in this evaluation presumes that aesthetic elements and their aesthetic expression are recognized and considered in terms of their:
• degree of evidence
• value
• and comparative merit.
It is the responsibility of adjudicators to uphold institutional practice and its values.
Knowledge of the following should form the required education for qualification to judge the merit and value of the performers within DanceSport:
• historical background,
• traditions
• institutional evolution and practices,
• aesthetics
• technique
• style
• and movement analysis
If all adjudicators have the same point of departure, share an awareness of the.
Conventions and traditions of DanceSport it is more likely that they will share the norms, standards and criteria for what constitutes a dance performance of worth.
Once these general standards are in place reasons for decisions have more chance of being shared, agreed and understood collectively. It cannot be enough for an individual to pass judgement on a dance or dancers and their dancing, simply by stating personally what they like.
CHƯƠNG 3: GIÁM KHẢO THI ĐẤU
1. ĐỊNH NGHĨA VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA CÁC GIÁM KHẢO
Một Giám khảo / Trọng tài người được chỉ định để định ra và phát biểu ý kiến về các vũ công và khiêu vũ của họ, bằng sự đáng giá cẩn thận có bằng chứng và dựa trên các tiêu chí đáng giá. Người cần phải đưa ra ý kiến trên kết quả thi của các vũ công và khiêu vũ của họ để những người có thẩm quyền quyết định kết quả.
Các tiêu chí nghệ thuật trong đánh giá, được giả định rằng các yếu tố thẩm mỹ và thể hiện thẩm mỹ của họ được công nhận và được xem xét qua sự trình diễn của họ, dựa trên :
• cấp độ của bằng chứng
• giá trị của bằng chứng
• so sánh công bằng.
Đây là trách nhiệm của giám khảo để duy trì chất lượng thực hành và giá trị của kỳ thi.
Kiến thức sau các trọng tài cần phải học để có trình độ chuyên môn để đánh giá công bằng và đúng giá trị của vận động viên trong Khiêu vũ thể thao:
• lịch sử bộ môn khiêu vũ,
• truyền thống
• sự phát triển của tổ chức và thực hành
thi đấu,
• thẩm mỹ
• kỹ thuật
• phong cách
• và phân tích chuyển động
Nếu tất cả các giám khảo có cùng một điểm xuất phát, chia sẻ nhận thức về : sự phát triển của tổ chức và thực hành thi đấucủa khiêu vũ thể thao thì khả năng họ sẽ chia sẻ các chuẩn mức, tiêu chuẩn và tiêu chí giống nhau sẽ tạo nên sự trình diễn khiêu vũ ngày càng có giá trị.
Các tiêu chuẩn chung là trong các cơ sở quyết định việc chia sẻ, đồng ý và hiểu giống nhau. Nó
cản trở một cá nhân có thể phán xét một điệu nhảy, các vũ công và sự trình diễn của họ, chỉ đơn giản bằng cách cá nhân những gì họ thích.
Các tiêu chuẩn chấm điểm trong các cuộc thi khiêu vũ
Trong các cuộc thi khiêu vũ, do trình độ của các đôi khá đồng đều, và cùng một lúc các trọng tài phải chấm cho nhiều đôi, (tối thiểu là 6 đôi ở vòng chung kết, bán kết là 12 đôi,...), thời gian thi đấu lại ngắn (khoảng 2 phút) thì việc phân định ngôi thứ / trình độ là điều rất khó. Trong các cuộc thi khiêu vũ, do trình độ của các đôi khá đồng đều, và cùng một lúc các trọng tài phải chấm cho nhiều đôi, (tối thiểu là 6 đôi ở vòng chung kết, bán kết là 12 đôi,...), thời gian thi đấu lại ngắn (khoảng 2 phút) thì việc phân định ngôi thứ / trình độ là điều rất khó. Các trọng tài thường cho điểm theo mức ấn tượng mà các đôi tạo ra cho mình. Đôi gây ấn tượng nhất được xếp thứ nhất (1 điểm) và cứ thế xếp, điểm càng to nghĩa là càng ít ấn tượng (đúng là "càng nhiều càng ít" :) ). Cho nên trong một vòng chung kết, tất cả các lỗi kỹ thuật sẽ bị bắt rất chặt qua phần thi individual, vì trong phần này từng đôi sẽ ra nhảy riêng một sàn, bị toàn bộ mọi người soi. Còn đến phần thi group thì cả 6 đôi đều ra, nên chấm điểm được dựa trên so sánh cả 6 đôi cùng một lúc đó.- Dưới đây là các tiêu chí mà các trọng tài soi "các" đôi nhảy (thứ tự biểu hiện tương đối độ quan trọng của tiêu chí)
* Dáng thân (Posture, Line, Poise): là những tiêu chí quan trọng nhất.
Posture: cơ thể gồm nhiều khối đầu, vai, thân trên, thân dưới, hông, chân; posture là sự dáng tương quan giữa các khối của cơ thể trong một khối hoàn chỉnh. Posture tốt nghĩa là tất cả các khối đó nối theo một đường thẳng đứng, ít lệch lạc nhất (gù lưng hoặc ưỡn bụng tức là không đạt).
Line cũng hơi giống posture, nhưng nó còn bao hàm cả khung tay, cả đầu. Line tốt nghĩa là khung tay rộng, đầu cổ thẳng.
Poise là dáng đứng. Trọng tâm đặt trên phần nửa trước của bàn chân. Poise tốt là Nam toàn thân hơi nghiêng về phía trước một chút, Nữ căng phần thân trên, hơi nghiêng về bên trái và ra phía ngoài, đứng chắc trong khung tay của Nam để tạo một thế cân bằng tổng thể.
Dáng thân tốt không những biểu hiện được vẻ đẹp và sự tự tin khi nhảy, mà còn góp phần rất quan trọng trong việc giữ thăng bằng và điều tiết các bước nhảy đúng kỹ thuật. Dáng thân càng chuẩn thì biểu hiện công phu luyện tập càng cao và nói chung kết quả thi đấu càng tốt.
* Chia nhịp (Timing): nói nôm na là nhảy đúng nhạc hay không. Đây là lỗi bị bắt nặng nhất. Ví dụ dễ hiểu: nếu nhảy Cha Cha Cha theo phong cách thi đấu quốc tế mà bước "Cha" cuối cùng lại không vào phách 1 thì rất có thể là bị đánh trượt luôn.
* Tư thế vào đôi (Hold): khi đứng vào đôi đã khó, khi chuyển động còn khó hơn. Bất kỳ nhảy ở tư thế nào, phần khung tay của cả 2 người đều phải giữ nguyên không méo mó, và cả 2 đều phải chuyển động thoải mái. Cái này trong thi đấu rất dễ bị phát hiện, khi nhảy ballroom mà tay đưa lên hạ xuống, co duỗi ra vào, thân lúc dính lúc rời thì sẽ bị bắt lỗi. Thế còn tay cầm như thế nào cho đúng và đẹp thì phải học cụ thể, mô tả ở đây tốn chữ lắm.
* Sự đồng điệu (Togetherness): nói nôm na là 2 người chuyển động như một, từ nhịp của bước chân cho tới chuyển động của trọng tâm cơ thể. Tệ nhất là mỗi người đi một phách, người nhanh người chậm. Còn đi sai chân thì miễn bàn.
* Nhạc cảm và Biểu cảm (Musicality and Expression): cái này để đưa ra đánh giá "loại đôi giày gì" ở Việt Nam như tiêu đề của topic thì xa vời quá. Cái này chỉ yêu cầu cho những đôi nhảy đỉnh cao đi thi đấu Quốc tế mà thôi. Đó là phải nghe để nhảy đúng / chẵn câu nhạc với một số điệu (đúng phách chỉ là chuyện nhỏ). Hay là không nhảy "thật đúng" nhạc mà lại sai đi, nhanh hoặc chậm một tí tẹo, để tạo ra các hiệu ứng đặc biệt đặc trưng cho từng điệu nhảy. Cái này chuyên sâu quá mất rồi.
* Sự trình diễn (Presentation): cái đặc biệt trong thi đấu là phải có khán giả, phải trình diễn cho khán giả xem chứ không phải là nhảy một mình. Đừng nhầm lẫn mà đưa tiêu chí này ra để đánh giá các đôi nhảy ở sàn nhé, vì nhảy cho mình với thi đấu khác nhau xa lắm. Khi thi đấu những cái cười, những ánh mắt đúng lúc cho khán giả có giá trị nhiều lắm.
* Năng lượng (Power): ngoài yếu tố thể lực, năng lượng được đánh giá như một yếu tố kỹ thuật nhiều hơn. Năng lượng có thể có nhiều, và lúc nhảy ra cần thể hiện được những năng lượng mà mình có trong mỗi bước nhảy, nhưng không có nghĩa là "hoang dại" (dịch nguyên gốc), nhảy hùng hục như kiểu nhảy Jive hay Mambo của nhiều đôi nhảy khoẻ ở Việt Nam. Đặc biệt, yếu tố năng lượng trong các điệu nhảy ballroom đi kèm và hỗ trợ cho rất nhiều kỹ thuật khác như Swing, Rise and Fall... Phải có năng lượng và phải kiểm soát được năng lượng đó. Cái này tôi cũng đã từng đề cập trong một bài viết, ở đây xin thôi vì nó cũng sâu lắm.
* Động tác của Chân và Bàn chân (Foot and Leg Action): mỗi một điệu nhảy đều có một đặc trưng riêng, và để đạt được những đặc trưng đó cần phải có được kỹ thuật từ gốc, tức là từ bàn chân và chân. Trong các điệu nhảy ballroom, có 3 điệu có động tác chân cực khó là Tango, Foxtrot và Quickstep, còn trong nhóm Latin thì chân đi đúng kỹ thuật thì hông mới chuyển động được và chuyển động đúng.
* Khuôn người (Shape): khuôn người có được do việc quay và nghiêng thân. Là một trong những yếu tố kỹ thuật khó tập nhất của các điệu nhảy. Đặc biệt là điệu Paso Doble, figure nào cũng phải nhảy đúng với shape của nó thì mới ra hồn, còn không thì chán lắm (thí dụ như Counter Promenade trong Paso Doble là cái tư thế mà cạnh trái Nam gần cạnh phải Nữ hơn, 2 cạnh kia tách ra thành hình chữ V, tay cầm thì cao còn tay đỡ lưng thì thấp, Nam nghiêng sang phải Nữ nghiêng trái)... Trong các điệu ballroom có nhiều figure tượng cực kỳ đơn giản mà lại được xếp lên trình độ cao vì shape khó quá.
* Dẫn và Theo (Lead and Follow): Nam dẫn tốt là phải bằng cả cơ thể chứ không chỉ co kéo tay thôi đâu. Nữ theo tốt là phải tự đi được khi có tín hiệu của Nam, chứ không được dựa dẫm.
* Thể hiện trên sàn (Floorcraft): bạn ứng xử thế nào khi đâm vào đôi khác đang nhảy? Khi đi chơi phải chú ý cái này nhé. Còn nữa, phải nhảy liên tục được hết một bài, vòng quanh các cạnh của sàn nhảy, dừng lại là mất điểm (còn khi giao tiếp thì làm người Nữ ... mất hứng)
* Những yếu tố vô hình khác (Intangibles): trông đôi nhảy có đẹp đôi không, ăn vận ra sao, trông giống dancer hay giống "bổ củi".
- Các trọng tài luôn có cái nhìn khác nhau với các đôi nhảy. Người thì chú trọng kỹ thuật, người thì chú trọng vào nhạc cảm và biểu cảm. Bây giờ rời khỏi thi đấu, tôi có một lời khuyên đến những người học nhảy muốn thể hiện một chút trên sàn. Đừng nên nhảy những gì quá khó với khả năng của mình để gây ra lỗi. Bạn xem, có hàng chục "trọng tài" không nhảy mà ngồi quanh sàn. Chỉ vì muốn thể hiện bước khó, bạn mất thăng bằng, dắt nữ sai, đâm vào người khác... và vô tình một vị khán giả nhìn thấy, thì bạn chắc chẳng ăn được điểm nào. Hãy nhảy bình tình điềm đạm, thể hiện sự quan tâm của mình tới bạn nhảy, tới bài nhạc, tới mọi người xung quanh, thì bạn sẽ ăn được điểm với bạn nhảy của mình và những người hâm mộ đấy.
Theo VNDS.Net
Cách chấm điểm và các tiêu chí chấm điểm đồng diễn Dancesport
Các loại đồng diễn kiểu thế này, thì họ đánh giá thế nào ạ ? bác nào biết xin chia sẻ.