SỰ HỒI SINH CỦA TANGÔ ACHENTINA



Câu chuyện này bắt đầu ở Achentina. Người ta nói rằng, những người da đen đã từng là nô lệ sống ở Achentina nhảy Tangô đầu tiên. Điệu nhảy này được thực hiện theo nhịp trống.
Vào cuối thế kỷ 19, thành phố cảng biển Buenốt -Airet trở nên nhộn nhịp với những người di cư. Nhiều người từ các nước châu Âu đã kéo đến đây để tìm kiếm cuộc sống tốt hơn. Những người này mang đến đây cả những nhạc cụ từ đất nước của mình như: viôlông, đàn ghita, sáo và tất nhiên là cả truyền thống âm nhạc của nước mình. Và ở Buenốt -Airet, từ sự hoà trộn các nền văn hoá và các định hướng âm nhạc khác nhau, đã hình thành và phát triển điệu nhảy mới - Tangô. Đầu tiên, điệu nhảy này là điệu nhảy vui vẻ, nhẹ nhàng và đôi khi còn tầm thường. Một thời gian dài, Tangô chỉ là điệu nhảy của tầng lớp thấp của xã hội. Tầng lớp thượng lưu và trung lưu không biết đến điệu nhảy này. Lúc đó người ta nhảy Tangô ở các khu trại, trong các lều gỗ, những nhà chứa và cả ở trong những khu phố nghèo nàn của thành phố.
Theo thời gian, Tangô trở nên được phổ cập trong tầng lớp lao động của Buenốt -Airet. Vào đầu thế kỷ 20, người ta bổ sung thêm đàn ghi ta, sáo và viôlông. Đã xuất hiện những dàn nhạc chơi các bản nhạc Tangô. Tangô trở nên phổ cập hơn và chỉ còn tầng lớp thượng lưu là không biết đến loại hình âm nhạc này. Vào đầu thế kỷ 20, Tangô xuất hiện ở châu Âu. Ngay lập tức, ở Pari, sự xuất hiện của Tangô đã gây chấn động lớn. Nhiều người đã nhiệt liệt ủng hộ, một số thì chống lại. Những ý đồ kìm hãm sự phổ cập điệu nhảy nhạy cảm này với sự đụng chạm của hông, các bước lồng chân đã không thu được kết quả. Hoàng đế Đức Will Ham đã cấm nhảy Tangô ở cung điện của mình, nhưng đối với phần còn lại của châu Âu, điệu nhảy này trở nên rất được ưa thích. Và chỉ khi Tangô tìm được vị trí của mình ở các phòng khách của châu Âu, giới thượng lưu Achentina mới tiếp nhận điệu nhảy này với tất cả sự nhiệt tâm của mình. Việc phát minh kỹ thuật ghi âm đã tạo cho Tangô có được lượng thính giả đông đảo. Năm 1917, ca sĩ ít người biết đến BarlosGarđen đã ghi bài hát Tangô “Mi Noche Triste” lên đĩa nhựa. Ngay buổi sáng hôm sau ngày phát hành đầu tiên, chàng trai dễ thương đã trở thành ngôi sao nổi tiếng nhất của Tangô - theo đúng nghĩa đen của cụm từ này, giọng hát của anh đã vang lên không chỉ ở Achentina mà cả trên toàn thế giới.
Trong những năm 20 của thế kỷ 20, cuộc khủng hoảng kinh tế đã bắt đầu ở Achentina. Có quá đông người bị mất việc và người dân Buenốt -Airet trở thành những người buồn thảm nhất. Cần lưu ý rằng vào thời điểm đó, phần lớn cư dân Buenốt -Airet là đàn ông. Người ta nói rằng một người phụ nữ trẻ có thể chọn ý trung nhân cho mình từ ít nhất là 20 người đàn ông. Vì đàn ông ở Buenốt -Airet phần lớn là độc thân, nên mỗi khi nghe thấy bản Tangô trữ tình thì đó luôn có phụ nữ. Đối với đàn ông ở cảng biển, thời gian cận kề phụ nữ chỉ tính bằng những phút ngắn ngủi và điều này làm cho anh ta ôm cô gái chặt hơn trong vòng tay của mình khi nhảy Tangô. Ở những thời điểm đó, tình yêu tràn ngập trong lòng người đàn ông và cảm giác này giúp anh ta vượt qua được cuộc sống khó khăn. Trong những năm 40 của thế kỷ 20 rất nhiều người nhảy điệu Tangô. Sau khi chế độ độc tài quân sự được xác lập ở Achentina, Tangô đã bị cấm đoán đến hàng chục năm. Vào những năm 1960, do va chạm với các dạng âm nhạc mới, Tangô chuyển sang nhóm “cổ điển” mà từ này thuộc về sự trang trọng hơn là khoái cảm. Giới trẻ bị cuốn theo những trào lưu âm nhạc mới cho dù rất nhiều học sinh phổ thông còn thuộc lòng các dòng thơ Tangô. Actơ Piassor là một nhạc sĩ đã làm Tangô sống lại. Có tri thức về nhạc cổ điển và nhạc Jaz, Actor đã mạnh dạn điều chỉnh các giai điệu cũ. Sự quay trở lại của Tangô được đánh dấu bằng số lượng người nhảy Tangô ngày càng tăng lên, bằng việc xuất hiện các đài phát sóng FM “Tangô” và trường quay truyền hình “Tođô Tangô”. Trong các nhà hát của châu Âu và Mỹ, đoàn ca múa “Tangô Achentina” đã thu được những thành công vang dội.
Trong khoảng 10 năm gần đây, chúng tôi nhận thấy số người nhảy Tangô Achentina ngày càng tăng lên. Các câu lạc bộ Tangô xuất hiện ở nhiều nơi khác nhau. Ở Anh, Đức, Hà Lan, Nhật Bản, Áo, Nga và cả đất nước Phần Lan – nơi thường xuyên lạnh giá, những người yêu thích điệu nhảy nồng nhiệt này hàng ngày, hàng tuần gặp gỡ nhau để nhảy, xem nghe và nói về Tangô.
Vậy Tangô Achentina là gì? Càng hỏi nhiều người, càng thu được nhiều câu trả lời khác nhau. Nếu các bạn thấy Tangô trong phim hay trên sân khấu do các vũ công chuyên nghiệp trình diễn thì khi đó với các bạn, hình như là: “Tangô - đó là điệu nhảy nồng cháy, những bước đi và những bước dừng đầy ấn tượng”. Tất nhiên, trên hết mọi thứ, đây là một điệu nhảy, nhưng còn nhiều thứ khác nữa. Có người đã nói: “Tangô - đó là chuyển động, cảm xúc và âm nhạc - tất cả cùng một lúc. Tangô - đó là mối liên hệ của người đàn ông và người đàn bà. Tangô - đó là cuộc đời nhỏ bé khi âm nhạc còn vang lên và sự ôm ấp còn chưa bị chia lìa. Tangô - đó là sự cảm nhận thế giới. Nếu các bạn quyết định tiếp xúc với văn hoá Tangô Achentina thì những người còn lại sẽ ghen tị với các bạn. Bạn đã thực hiện một sự tìm kiếm, sự phát hiện tuyệt vời cho bản thân. Bạn sẽ biết được một thứ ngôn ngữ giao tiếp mới mẻ và biểu cảm, các quy tắc và các tiêu chuẩn của nó, bạn sẽ học cách hiểu nhịp và giai điệu Tangô. Sự giao tiếp bằng ngôn ngữ Tangô đối với bạn sẽ tuyệt vời và không thể quên. Hãy thực hiện bước đầu tiên đến với Tangô”.
Và nếu nói về các cơ sở ngôn ngữ Tangô cũng như mọi điệu nhảy khác, yếu tố nhỏ nhất là bước. Đó là chuyển động hoàn chỉnh không thay đổi, đó là một khâu nhỏ nhất hay đó là yếu tố cơ bản để xây dựng nên một chuỗi các bước hoặc bức tranh ghép nhiều mảnh. Trong Tangô người ta thường gọi các bước là “Cuộc đi chơi – Caminada”. Nhiều người sẽ hỏi: “Liệu tôi có thể học thuộc lòng các bước phức tạp này của Tangô”. Ở đây không có gì là phức tạp. Các bạn đã không nhận ra những người đi bộ trên phố theo nhịp điệu khá lạ sao? Đó là vì họ bằng trực giác đang thực hiện rất tốt sự thăng bằng khi bước đi, đặt chân một cách ổn định và thuận tiện. Và khi các bạn đi dạo chơi cùng với người bạn đời, các bạn sải bước đi bên cạnh, đồng nhịp và có thể còn đồng chân một cách tự tin. Trong Tangô cũng vậy. Không nhất thiết phải biết và thực hiện quá nhiều các chuyển động tinh tế. Đối với người bắt đầu, quan trọng nhất là sự đồng nhịp, âm nhạc và bước đi ổn định. Bước một mình rồi bước cùng bạn nhảy. Khi đạt được sự hoà đồng và gắn kết, cả cặp nhảy có một mối liên kết không thể tách rời. Khi đó các bước không còn quan trọng nữa. Điều này chỉ có được khi đôi nhảy Tangô đứng sát nhau. Trong ngôn ngữ Tangô, đó gọi là vòng ôm – abrazô, Tangô với tên gọi “ôm gần” hoặc Tangô “sa lông” với một khoảng không rộng hơn một chút giữa nam và nữ. Và trong bất cứ trường hợp nào đều phải là mặt kề mặt, má áp má. Đó là một vũ trụ thu nhỏ bị giới hạn bởi vòng tay của hai người. Và trong đó có tất cả: sự cảm nhận, suy nghĩ, bước đi và âm nhạc. Bạn nhảy đứng đối diện phải làm sao để hiểu nhau được tốt nhất. Các bước đi phải thể hiện những cảm nhận tinh tế nhất.
Những gì xảy ra trong Tangô thường nhắc đến một trò chơi. Trong để nhảy Tangô, có một quy tắc cơ bản. Nam dẫn và nữ theo. Nam hay ra câu hỏi, nữ trả lời. “Có thể sang phải vào công viên hay sang trái vào quán cà phê?” “Có thể” – câu trả lời rất đặc trưng của giới phụ nữ. Người đàn ông cần làm điều gì tiếp theo? Hãy thật lịch lãm và ân cần, và phải nói một cách rõ ràng và chắc chắn. Hãy dẫn bạn nhảy bằng cả con người mình chứ không phải bằng tay hay chân và chờ phản ứng của cô ta. Khi đó nữ cần làm gì? Quan trọng nhất là đừng cố đoán trước hay làm những bước thừa. Chỉ cần chờ đợi và đi theo chỉ dẫn. Người phụ nữ cho phép bạn nhảy dẫn hướng nhưng không đánh mất sự độc lập của mình – khi đã biết hướng đi, cần thực hiện các bước một cách tự tin, uyển chuyển và tất nhiên là có thể phô diễn những gì đẹp nhất, trang nhã nhất trong đúng các bước ấy, sau đó lại chờ các dẫn hướng mới, vào các tổ hợp bước mới của bạn nhảy. Nhân tiện nói thêm là hiện nay rất nhiều người mải học thuộc lòng những cặp từ: nam – nữ, lãnh đạo – nhân viên. Điều này cũng có mặt tốt nhưng không trọn vẹn, không toát lên đầy đủ tinh thần của Tangô nói riêng và cuộc sống nói chung. Theo quan điểm của tác giả, nguyên tắc cơ bản cần dựa trên ý tưởng không gian. Đó là không gian “sống” giữa hai người trong vòng tay và mọi điều họ làm với nhau đều rất bình đẳng. Tuy rằng đôi lúc nam giới có thể chỉ đạo không gian ấy theo quan điểm của mình nhưng không bao giờ lấn át phụ nữ, loại bỏ vai trò của phụ nữ trong các bước nhảy.
Như đã biết, âm nhạc Tangô rất phức tạp và nhiều chỗ ngắt, đảo phách và thay đổi giai điệu. Có các bản nhạc Tangô nhanh, chậm, trữ tình, nồng nhiệt, buồn và vui. Tất nhiên bản thân giai điệu của Tangô đã là một câu chuyện giống như diễn tả điệu nhảy bằng âm nhạc. Ngoài ra, còn có Tangô với phong cách tinh nghịch và Tangô-valse tinh tế nhẹ nhàng. Các điệu nhảy này có chung nguồn gốc và cơ sở với Tangô nhưng khác về dạng thức âm nhạc. Điều này cũng giống như các thổ ngữ của một loại ngôn ngữ. Kỹ năng nghe và hiểu giai điệu của Tangô và các sắc thái của nhịp điệu của Tangô nên bắt đầu từ thực tế. Nhưng cụ thể trong trường hợp này, các bạn sẽ không thể tìm thấy ở đâu sự thể hiện bản thân mình, suy nghĩ của mình, tình cảm của mình như ở Tangô. Đó là về sự thể hiện của một loại ngôn ngữ, sự giàu có của ngữ điệu, sự thích hợp của các điểm dừng. Trong Tangô có cả sự phát triển nhưng điều này hoàn toàn tuỳ thuộc vào các bạn.
Điều quan trọng nhất trong Tangô Achentina là sự ngẫu hứng. Khi hiểu thấu đáo các quy tắc của ngôn ngữ Tangô và các phần của đoạn nhạc, bạn đã mở ra cho mình khả năng to lớn tổ hợp chúng lại, và với mỗi bản Tangô, cách nhảy của bạn sẽ không bị lặp lại. Bằng Tangô, bạn có thể thể hiện mọi sắc thái của sự cảm nhận và tình cảm, tận hưởng từng khoảnh khắc của điệu nhảy, sự giao tiếp và hiểu biết lẫn nhau. Lúc đó chỉ còn sự cảm giác về bạn nhảy và âm nhạc là quan trọng và cuộc đối thoại của bạn sẽ đầy ắp sự chăm chú, sự đồng cảm và đó là Tangô. Có thể bạn muốn biết có thể luyện tập “ngôn ngữ” Tangô ở đâu và sử dụng ở đâu? Điều này rất đơn giản: Hãy tổ chức những buổi liên hoan nho nhỏ với Tangô. Trong các buổi giao tiếp, luôn có những trao đổi nhẹ nhàng, đơn giản và lý thú về điệu nhảy. Và nếu bạn phải đi tới một nước nào đó trên thế giới, nếu có mặt trong những buổi giao tiếp thì bằng Tangô, bạn sẽ tìm được tiếng nói chung với những nguời đàn ông và đàn bà xa lạ.
Bạn không thể nói về Tangô nếu không nghe nhạc – cụ thể là nhạc Tangô. Đó là vì cần hiểu Tangô bằng trí tuệ và tình cảm – tức là nghe và cảm nhận. Những người học nhảy Tangô từ “dưới lên trên” – nói cách khác là từ “chân lên đầu” - thì không khi nào đạt được sự hoàn thiện. Họ sẽ biết chuyển động – như đó không phải là Tangô. Để hoà nhập với Tangô, cần phải bắt đầu từ “bên trên”. Nếu bạn làm như vậy, bạn sẽ cảm nhận Tangô chạy dọc thân mình và thể hiện ra ở bước chân. Hiện nay thì cách nhảy này ít người sử dụng, họ thường bắt đầu “từ chân lên đầu”, nhưng khi lên đến đầu thì mọi thứ đã muộn. Thực ra cách bắt đầu “từ bên trên” khó hơn, tốn thời gian rèn luyện thuần thục “ngôn ngữ Tangô” hơn rồi mới “đi nói chuyện”. Còn có nhiều sai lầm khác nhưng chủ yếu là lựa chọn sai cách học Tangô. Cần phải thực sự cảm nhận Tangô để nói “Vâng, tôi đang cảm nhận Tangô” bởi vì Tangô được sinh ra trong điệu nhảy.
Tangô nói về những vết thương lòng, về sự đam mê, nên sự hiểu biết Tangô không phụ thuộc vào lứa tuổi. Có những người rất trẻ đã cảm nhận Tangô, và có cả những người già vẫn ham thích. Tangô thật là tuyệt vời và trong tuyệt vời đó, bạn có được sự tuyệt vời nhất là ôm người bạn nhảy trong điệu nhảy và cảm nhận như là bạn đang ôm những âm thanh của bản nhạc. Bạn thực sự đang ôm những âm thanh của bản nhạc.
Trong vòng tay ôm ở Tangô chỉ có sự tao nhã, sự tao nhã này rất tuyệt vời và tinh khiết. Có thể nào nói Tangô là sexy? Không, chỉ có con người mới sexy. Tangô là sự tinh khiết và trong Tangô có cả lòng tự trọng. Không có một chút nào gợi dục.
Các bạn hãy rèn luyện kỹ năng bước chân của mình thật nhuần nhuyễn, đừng nhìn xuống chân khi nhảy Tangô. Sau đó thì với nam là: Đi dạo chơi theo nhịp điệu nhảy Tangô bằng các bước thích hợp với bản thân, với không gian trong phòng nhảy, với giai điệu của bản nhạc đang vang lên và với cách đi, độ dài bước chân của nữ một cách tự tin; với nữ thì theo sự hướng dẫn của nam, cảm nhận và thực hiện các bước cần thiết theo sự hướng dẫn và theo giai điệu bản nhạc mà chẳng cần phải nghĩ “bước này thế nào nhỉ?”. Tất nhiên hiện giờ số người đạt đến trình độ này còn rất ít vì thiếu rèn luyện, thiếu tự tin và quan trọng nhất là không tạo nên được sự hoà hợp. Trên sàn nhảy, quá nhiều người vừa nhảy vừa đếm bước, quá nhiều người nhảy với khuôn mặt và đôi mắt vô cảm – theo kiểu: Làm cho xong nghĩa vụ. Hoặc là vừa nhảy vừa nhai kẹo cao su.
Xin bổ sung một chút từ bài viết khác: Khi nhảy kinh nghiệm thêm một chút nữa, thì người follow 'lý tưởng' không còn là người con gái "ngoan hiền dẫn đâu đi đấy" nữa, mà là người "nhập cuộc tích cực", cái mà Alex Krebs vẫn gọi là 'active follow' vs 'passive follow'. Cái đầu tiên có thể làm là phản ứng nhanh khi bắt tín hiệu, tận dụng mọi cơ hội khi leader pause thì 'play', thậm chí ở những khoảnh khắc giữa tiết tấu của bài nhạc, hoậc đôi khi như 'chống cự' lại nhịp lead để thay đổi dynamic nhưng vẫn phối hợp nhịp nhàng với lead. Cái chính là làm sao không cản trở leader trong việc design điệu nhảy và nhất là làm chậm mất tiến độ đã tính toán của leader. Khó hơn là 'lead như một follower'. Trong một chuyến đi Buenos Aires mùa hè năm 2004, một hôm tôi hỏi một ông thầy ở Dinzel studio (tôi là học trò của studio này trong các chuyến xuống đó), là dạy tôi nhảy như leader. ông ngạc nhiên hỏi "vì sao cô muốn học cái đó?", tôi trả lời "vì tôi muốn lead". Ông bảo "cô có thể lead với tư cách một follower". Tôi trợn mắt lên. Ông giải thích "bây giờ tôi nhảy với cô như leader, nhưng cô sẽ lead cả bài hát". Ông bảo rằng bất cứ khi nào thấy thuận tiện thì tôi phải 'lead''! Nói thế thì 'bố thằng Tây' nào mà hiểu được? . Bỗng nhiên thấy ba phút sao chẳng "phù du" chút nào, mà lê thê dằng dặc! Trách nhiệm bỗng đè nặng như núi! Nhưng tôi cũng phải hiểu ra, là hễ lúc nào thấy được thì 'parada' một cú, 'gancho' hai ba cú, trước sau, phải trái..móc ngoéo tứ tung (thường là nhảy theo nhạc chậm, rich, very melodic), thay đối directions xoành xoạch mà vẫn theo line of dance. Bài học đó làm tôi "mở mắt"! Nhưng ông cười, bảo là đi nhảy ở milonga thì đừng nhảy kiểu này, vì đàn ông chỉ muốn "chỉ huy" phụ nữ . . Chỉ những người lead vững và 'cởi mở' thì sẽ rất thích nhảy kiểu này, vì họ thích thú hơn khi cả hai cùng tham gia design điệu nhảy. Thỉnh thoảng tôi nhảy với bạn bè, cũng thử 'đề nghị', nhưng các anh đều khựng lại ngạc nhiên và..phớt lờ, nên cũng ít dịp được 'nghịch ngợm' . Sau này nghe Alex Krebs nói nhiều về active follow và rất khuyến khích chị em theo, dù ở mức độ dung hòa hơn.
Những 'siêu cao thủ' sẽ cảm thấy chán nếu follower cứ ngoan ngoãn để leader dẫn từng chuyển động theo tín hiệu. Người follow tuy theo nhưng không ngừng tham gia quá trình 'trò chuyện' này, thách đố (challenge) leader bằng cách phản ứng bất ngờ nhưng không phá vỡ pattern của người lead, bằng các 'đề nghị' (tương tự như leader chỉ suggests các động tác để mời follower theo, chứ không phải xô ép người ta theo). Cứ thế thay phiên nhau, kẻ tung người hứng. Các cặp này không còn cảm thấy ai follow ai lead nữa.
Nhưng trước hết thì chị em cứ phải tập cơ bản, giữ cho vững connection đã, có giữ được 'kênh' rồi lúc đó mới 'chệch hướng' được
Không phải là khng viết.
Bài rất hay.